Drug eruptionhttps://en.wikipedia.org/wiki/Drug_eruption
Drug eruption គឺជាប្រតិកម្មថ្នាំមិនល្អនៃស្បែក។ ប្រតិកម្ម​ស្បែក​ដែល​បណ្ដាល​មកពី​ថ្នាំ​ភាគច្រើន​គឺ​ស្រាល ហើយ​បាត់​ទៅវិញ​នៅពេល​ថ្នាំ​ដែល​បំពាន​ត្រូវ​បាន​ដក​ចេញ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជំងឺធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ អាចត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការរងរបួសសរីរាង្គ ដូចជាការខូចខាតថ្លើម ឬតម្រងនោម។ ថ្នាំក៏អាចបណ្តាលឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរសក់ និងក្រចក ប៉ះពាល់ដល់ភ្នាសរំអិល ឬបណ្តាលឱ្យរមាស់ដោយគ្មានការផ្លាស់ប្តូរស្បែកខាងក្រៅ។

ការផ្ទុះគ្រឿងញៀនត្រូវបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជាចម្បងពីប្រវត្តិវេជ្ជសាស្ត្រ និងការពិនិត្យគ្លីនិក។ ការធ្វើកោសល្យវិច័យលើស្បែក ការធ្វើតេស្តឈាម ឬការធ្វើតេស្តភាពស៊ាំក៏អាចមានប្រយោជន៍ផងដែរ។

ឧទាហរណ៏នៃថ្នាំទូទៅដែលបណ្តាលឱ្យមានការផ្ទុះគឺថ្នាំអង់ទីប៊ីយោទិច និងថ្នាំអង់ទីប៊ីយោទិចដទៃទៀត ថ្នាំស៊ុលហ្វា ថ្នាំប្រឆាំងនឹងការរលាកដែលមិនមែនជាស្តេរ៉ូអ៊ីដ (NSAIDs) ភ្នាក់ងារព្យាបាលដោយគីមីសម្រាប់ជំងឺសាហាវ ថ្នាំប្រឆាំងនឹងការប្រកាច់ និងថ្នាំផ្លូវចិត្ត។

ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាល
ប្រសិនបើអ្នកមានគ្រុនក្តៅ (សីតុណ្ហភាពរាងកាយកើនឡើង) អ្នកគួរតែស្វែងរកការព្យាបាលឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។ ថ្នាំដែលសង្ស័យគួរតែត្រូវបានបញ្ឈប់ (ឧ. ថ្នាំអង់ទីប៊ីយោទិច ថ្នាំប្រឆាំងនឹងការរលាកដែលមិនមែនជាស្តេរ៉ូអ៊ីត)។ មុនពេលទៅមន្ទីរពេទ្យ ថ្នាំប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្តាមីនតាមមាត់ដូចជា cetirizine ឬ loratadine អាចជួយដល់ការរមាស់ និងកន្ទួល។
#Cetirizine [Zytec]
#LevoCetirizine [Xyzal]
#Loratadine [Claritin]

ការធ្វើតេស្តឈាម (CBC, LFT, ចំនួន eosinophil)
ថ្នាំស្តេរ៉ូអ៊ីតតាមមាត់ និងថ្នាំប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្តាមីន ជាមួយនឹងវេជ្ជបញ្ជារបស់វេជ្ជបណ្ឌិត

☆ នៅក្នុងលទ្ធផល Stiftung Warentest ឆ្នាំ 2022 ពីប្រទេសអាឡឺម៉ង់ ការពេញចិត្តរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ជាមួយ ModelDerm គឺទាបជាងការពិគ្រោះថ្លៃព្យាបាលតាមទូរស័ព្ទបន្តិចប៉ុណ្ណោះ។
  • Drug eruption ត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈដោយប៉ះពាល់ដល់រាងកាយទាំងមូល។
  • ក្នុង​ករណី​ដែល​វា​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​រាង​កាយ​យ៉ាង​ទូលំ​ទូលាយ ការ​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ Drug eruption គួរ​តែ​ចាត់​ទុក​ជា​ជាង​ការ​ប៉ះ​ពាល់​ស្បែក។
  • AGEP (Acute generalized exanthematous pustulosis) ជាប្រភេទថ្នាំបំបាត់កន្ទួល។
References Current Perspectives on Severe Drug Eruption 34273058 
NIH
ប្រតិកម្ម​ស្បែក​ដែល​បង្កឡើង​ដោយ​ថ្នាំ ដែល​គេ​ស្គាល់​ថា​ជា​ការ​ផ្ទុះឡើង​នៃ​ថ្នាំ ជួនកាល​អាច​ធ្ងន់ធ្ងរ​។ ប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរទាំងនេះហៅថា severe cutaneous adverse drug reactions (SCARs) ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាការគំរាមកំហែងដល់អាយុជីវិត។ ពួកគេរួមបញ្ចូលលក្ខខណ្ឌដូចជា Stevens-Johnson syndrome (SJS) , toxic epidermal necrolysis (TEN) , acute generalized exanthematous pustulosis (AGEP) , and drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms (DRESS) ។ ខណៈពេលដែល SCARs គឺកម្រណាស់ ប្រហែល 2% នៃអ្នកជំងឺដែលសម្រាកនៅមន្ទីរពេទ្យបានជួបប្រទះពួកគេ។
Adverse drug reactions involving the skin are commonly known as drug eruptions. Severe drug eruption may cause severe cutaneous adverse drug reactions (SCARs), which are considered to be fatal and life-threatening, including Stevens-Johnson syndrome (SJS), toxic epidermal necrolysis (TEN), acute generalized exanthematous pustulosis (AGEP), and drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms (DRESS). Although cases are relatively rare, approximately 2% of hospitalized patients are affected by SCARs.
 Fixed drug eruption - Case reports 35918090 
NIH
ស្ត្រី​អាយុ ៣១ ឆ្នាំ​ម្នាក់​បាន​ទៅ​កាន់​ផ្នែក​សើស្បែក​ដោយ​មាន​ស្នាម​ក្រហម​គ្មាន​ការឈឺចាប់​នៅ​លើ​ជើង​ស្តាំ​របស់​នាង​។ នាងបានលេបថ្នាំ doxycycline មួយគ្រាប់ (100 mg) មួយថ្ងៃមុន បន្ទាប់ពីការព្យាបាលដោយឡាស៊ែរ picosecond សម្រាប់ស្លាកស្នាមមុន។ កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន នាង​បាន​ជួប​ប្រទះ​បញ្ហា​ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​នៅ​កន្លែង​តែ​មួយ​បន្ទាប់​ពី​ប្រើ​ថ្នាំ doxycycline ក្រោយ​ការ​ព្យាបាល​ដោយ​ឡាស៊ែរ។ នាងមិនមានប្រវត្តិព្យាបាលសំខាន់ៗ និងមិនមានរោគសញ្ញាផ្សេងទៀត ដូចជាគ្រុនក្តៅ ក្នុងតំបន់ ឬពេញរាងកាយរបស់នាង។
A 31-year-old woman presented to the dermatology department with an asymptomatic erythematous patch on the dorsum of her right foot. She had taken 1 dose of doxycycline (100 mg) the previous day as empirical treatment after picosecond laser treatment for acne scars. She had had a similar episode the previous year on the same site, after taking the same dose of doxycycline after laser treatment. She had no notable medical history, and no other local or systemic symptoms, including fever.
 Stevens-Johnson Syndrome 29083827 
NIH
Stevens-Johnson syndrome (SJS) និង toxic epidermal necrolysis (TEN) គឺជាទម្រង់ពីរនៃប្រតិកម្មស្បែកធ្ងន់ធ្ងរ ខុសពីលក្ខខណ្ឌស្បែកផ្សេងទៀតដូចជា erythema multiforme major និង staphylococcal scalded skin syndrome ក៏ដូចជាប្រតិកម្មថ្នាំផងដែរ។ SJS/TEN គឺជាប្រតិកម្មដ៏កម្រ និងធ្ងន់ធ្ងរដែលបណ្តាលឱ្យមានការរីករាលដាលនៃស្បែក និងភ្នាសរំអិល ដែលជារឿយៗមានរោគសញ្ញាជាប្រព័ន្ធ។ នៅក្នុងជាង 80% នៃករណី ថ្នាំគឺជាមូលហេតុ។
Stevens-Johnson syndrome (SJS), and toxic epidermal necrolysis (TEN) are variants of the same condition and are distinct from erythema multiforme major staphylococcal scalded skin syndrome­, and other drug eruptions. Stevens-Johnson syndrome/toxic epidermal necrolysis is a rare, acute, serious, and potentially fatal skin reaction in which there are sheet-like skin and mucosal loss accompanied by systemic symptoms. Medications are causative in over 80% of cases.