Cheilitishttps://en.wikipedia.org/wiki/Cheilitis
Cheilitis သည် နှုတ်ခမ်းရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်သည်။

Actinic cheilitis
အဓိကအားဖြင့် နေရောင်ခြည်ကြောင့် ဖြစ်သော လူများတွင် တွေ့ရသည်။ ဤအခြေအနေကို မထိန်းမိပါက squamous cell carcinoma သို့ ပြောင်းလဲနိုင်သော အန္တရာယ်ရှိသည်။

ဓာတမတည့်ခြင်း cheilitis
၎င်းကို endogenous (အတွင်းပိုင်း အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်သော) နှင့် exogenous (ပြင်ပ အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်သော) ဟူ၍ ခွဲခြားထားသည်။ endogenous eczematous cheilitis ၏ အဓိက အကြောင်းရင်းမှာ atopic cheilitis ဖြစ်ပြီး၊ exogenous eczematous cheilitis ၏ အဓိက အကြောင်းရင်းမှာ contact cheilitis (ဥပမာ၊ နှုတ်ခမ်းကို လျှာထိုးသည့် အလေ့အထ) နှင့် ဓာတမတည့်သော contact cheilitis တို့ဖြစ်သည်။

ဓာတမတည့်သော ထိတွေ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော cheilitis ၏ အကြောင်းရင်းများမှာ နှုတ်ခမ်းနီ၊ နှုတ်ခမ်းဗာလစံများ၊ အပေါ်အဝတ်၊ နှုတ်ခမ်းအလှကုန်များ၊ နှင့် သွားတိုက်ဆေးများ စသည်ဖြစ်သည်။ နှုတ်ခမ်းနီကို အလွန်ကြာကြာ အသုံးပြုခြင်းသည် cheilitis ဖြစ်စေနိုင်သည်။ သတိပြုရန်၊ ဆားသား (အစာအရသာ) နှင့် ဓာတမတည့်သော အစားအစာများ၊ အထူးသဖြင့် စားသောက်သံစဉ်များ၊ ကရင်လက်တူရိယာများ စသည်တို့ကြောင့် cheilitis ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ ဥပမာ “clarinetist's cheilitis” သို့မဟုတ် “flutist's cheilitis” ဟု ခေါ်သည်။

ကုသခြင်း ― OTC ဆေးဝါးများ
အပေါ်တွင် ဖော်ပြထားသော cheilitis အမျိုးအစားများအတွက် အချိန်မီ အထူးပြု ဆေးကုသမှု လိုအပ်သည်။ နေရောင်ခြည်ကြောင့် ဖြစ်သော cheilitis အတွက် အရေပြားကို အေးအေးဆေးထိုးနိုင်သော အရေပြားထိန်းသိမ်း ဆေး (Hydrocortisone cream) ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ ဓာတမတည့်သော cheilitis အတွက် နှုတ်ခမ်းနီ သို့မဟုတ် နှုတ်ခမ်းဗာဆေးများကို မသုံးသင့်ပါ။ OTC စတီရိုက် (steroid) များနှင့် OTC antihistamine များကူညီပေးနိုင်သည်။
#Hydrocortisone cream

#Cetirizine [Zytec]
#Diphenhydramine [Benadryl]
#LevoCetirizine [Xyzal]
#Fexofenadine [Allegra]
#Loratadine [Claritin]
☆ AI Dermatology — Free Service
ဂျာမနီမှ 2022 Stiftung Warentest ရလဒ်များတွင်၊ ModelDerm နှင့် သုံးစွဲသူများ၏ စိတ်ကျေနပ်မှုသည် အခပေး တယ်လီဆေးဝါးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုများထက် အနည်းငယ်သာ လျော့နည်းပါသည်။
  • နောက်ဆုံးမှာ အရေးကြီးသော အကြောင်းအရာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
  • နောက်ဆုံးတစ်ခု Erythema။
  • Angular Cheilitis (အပျော့စား) – ရေယုန်ရောဂါပိုးနှင့် မတူဘဲ အရည်ကွဲဖွား မရှိပါ။
  • Lip licker's dermatitis - နှုတ်ခမ်းကို တံတိုးလိမ့်ခြင်းဖြင့် ဖျားပွားခြင်း သို့မဟုတ် ပိုဆိုးလာခြင်း။
  • Angular cheilitis - အနားတောင်ခွံအရေပြားအနာ ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အပျော့စား (Candida) ကြောင့် မဟုတ်ဘဲ၊ ရေယုန်ပိုး (Candida) အင်ဖက်ရှင်နှင့် မတူဘဲ၊ အနားတောင်ခွံအရေပြားပေါ်တွင် အနီရောင်၊ ခဲတင်သော အရေပြားအပြင်အဆင် မကြာခဏ ဖြစ်တတ်သည်။ ပဋိဇီဝဆေး (antibiotic) ဖြင့်ကုသရပါသည်။
  • Lip licker's dermatitis - ကလေးများ မကြာခဏ နှုတ်ခမ်းကို လည်တတ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော အရေပြားရောဂါ။
References Differential Diagnosis of Cheilitis - How to Classify Cheilitis? 30431729 
NIH
ရောဂါသည် ၎င်း၏ ကွဲပြားမှု သို့မဟုတ် အခြားသော ခြေပြန်သော ခြင်းမားရေးပြဿနာများ၏ တစိတ်တစိတ် ပိုင်းအဖွဲ့ (ဗီတာမင် B12 သို့မဟုတ် သံဓာတုပေါင်းမရှိသော သွေးအနာရောဂါကဲ့သို့) သို့မဟုတ် ဒေသဆိုင်ရာ ရောဂါပိုးများ (herpes, oral candidiasis) တို့ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ Cheilitis သည် ယားယံခြင်း သို့မဟုတ် ဓာတ်မတည့်သော အကြောအနာကြောင့် တုံ့ပြန်မှုဖြစ်ပြီး အနားဖွင့်လှစ်သော ဖွားပွားနိုင်သည်၊ သို့မဟုတ် ၎င်းသည် နေရောဂါခြင်း (actinic cheilitis) သို့မဟုတ် အခြားဆေးဝါးများ၊ အထူးသဖြင့် retinoids ကြောင့် ဖြစ်နိုင်သည်။ cheilitis ၏ အမျိုးအစားများ (angular, contact (allergic and irritant), actinic, glandular, granulomatous, exfoliative and plasma cell cheilitis) အစရှိသည်။
The disease may appear as an isolated condition or as part of certain systemic diseases/conditions (such as anemia due to vitamin B12 or iron deficiency) or local infections (e.g., herpes and oral candidiasis). Cheilitis can also be a symptom of a contact reaction to an irritant or allergen, or may be provoked by sun exposure (actinic cheilitis) or drug intake, especially retinoids. Generally, the forms most commonly reported in the literature are angular, contact (allergic and irritant), actinic, glandular, granulomatous, exfoliative and plasma cell cheilitis.
 Cheilitis 29262127 
NIH