အချက်အလက်ပို ― မြန်မာ မြန်မာ

Erythema multiforme (EM) သည် အရေပြားအခြေအနေတစ်ခုဖြစ်ပြီး အနီရောင်အပြားများဖြင့် စတင်ကာ “target lesions” (အထူးသဖြင့် လက်နှစ်ဖက်တွင် တွေ့ရသော ပစ်မှတ်ပုံစံအရိုးအသား) အဖြစ် တိုးတက်လာသည်။ ၎င်းသည် အင်ဖက်ရှင် (infection) သို့မဟုတ် ဆေးဝါး (drug) အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နိုင်သော erythema အမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်သည်။ အခြေအနေသည် အနည်းငယ် (erythema multiforme minor) မှ အလွန်အရေးကြီးသော (erythema multiforme major) အထိ မျိုးစုံရှိသည်။ Minor အမျိုးအစားတွင် အနီ‑ခရမ်းရောင် အပြားများ (pink‑red blotches) သည် အချိုးကျစွာ လက်နှင့် ခြေထောက်များတွင် ပေါ်ပေါက်ပြီး ၇‑၁၀ ရက်အတွင်း ပျောက်သွားသည်။ Major အမျိုးအစားတွင် target lesions နှင့် အတူ မျက်နှာ၊ နှာခေါင်း၊ နှလုံးအတွင်း အစိတ်အပိုင်းများ (mucous membranes) ပါဝင်ပြီး epidermal detachment သည် စုစုပေါင်း အရိုးအသားဧရိယာ၏ ၁၀ % အောက်တွင် ဖြစ်သည်။ Bullae (bullae) သို့မဟုတ် မျက်နှာတစ်ခုထက် မျက်နှာတစ်ခုထက် အထူးလက္ခဏာများသည် အလွန်အရေးကြီးသော အခြေအနေကို ညွှန်ပြသည်။ ကုသမှုတွင် * အပူချိန်မြင့်ခြင်း သို့မဟုတ် အခြား အဆိုးအတက် လက္ခဏာများရှိပါက အမြန် ဆရာဝန်ကို ဆက်သွယ်ပါ။ * စွဲစွဲလမ်းလမ်း ဆေးဝါး (e.g., antibiotics, non‑steroidal anti‑inflammatory drugs) များကို ရပ်ဆိုင်းပါ။ * အရေပြားအိုက်အဆာအတွက် အိုတီစီ (OTC) antihistamine များဖြစ်သည့် cetirizine သို့မဟုတ် loratadine ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ * အလွန်အရေးကြီးသော အခြေအနေ (major) တွင် steroid သို့မဟုတ် corticosteroid များ၊ antiviral ပရိုဖီလாகစီ (antiviral prophylaxis) နှင့် လိုအပ်ပါက prednisolone ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ * အကြမ်းဖျဉ်း အမျိုးအစား (recurrent EM) အတွက် အထူးသဖြင့် HSV အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ပါက antiviral ပရိုဖီလாகစီကို အကြံပြုသည်။ အထူးသဖြင့် မျက်နှာတစ်ခုထက် မျက်နှာတစ်ခုထက် အရေပြားအရုပ်များ (target lesions) သည် အနည်းဆုံး ၇ ရက်အထိ တည်ရှိပြီး အပြောင်းအလဲမရှိသည့်အခါ အခြေအနေကို အတည်ပြုနိုင်သည်။ Severe mucosal involvement လိုအပ်ပါက ဆေးရုံတွင် အင်ထရာဗက်ဆင် အရည်များ (intravenous fluids) နှင့် အီလက်ထရွိုလ် လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးရမည်။
Erythema multiforme (EM) is an immune-mediated condition that classically presents with discrete targetoid lesions and can involve both mucosal and cutaneous sites. While EM is typically preceded by viral infections, most notably herpes simplex virus (HSV), and certain medications, a large portion of cases are due to an unidentifiable cause. Treatment for acute EM is focused on relieving symptoms with topical steroids or antihistamines. Treatment for recurrent EM is most successful when tailored to individual patients. First line treatment for recurrent EM includes both systemic and topical therapies. Systemic therapies include corticosteroid therapy and antiviral prophylaxis. Topical therapies include high-potency corticosteroids, and antiseptic or anesthetic solutions for mucosal involvement. Second-line therapies for patients who do not respond to antiviral medications include immunosuppressive agents, antibiotics, anthelmintics, and antimalarials

Erythema multiforme (အရေပြာ မျိုးစုံ) သည် အနီရောင် အပြားများဖြင့် စတင်ပြီး “target lesions” (ပစ်မှတ်အရိုးအဆစ်) အဖြစ် တိုးတက်လာသော အရေပြာရောဂါတစ်ခုဖြစ်သည် (အထူးသဖြင့် လက်နှစ်ဖက်တွင်)။ ၎င်းသည် အင်ဖက်ရှင် သို့မဟုတ် ဆေးဝါး ထိခိုက်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နိုင်သော erythema အမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်သည်။ ရောဂါ၏ အလSeverity အဆင့်များမှာ အနည်းငယ်၊ ကိုယ်တိုင်ကာကွယ်နိုင်သော အရေပြာမှ အလွန်အမင်း၊ အသက်အန္တရာယ်ဖြစ်စေသော erythema multiforme major (အရေပြာ မျိုးစုံ အကြီး) အထိ ရှိသည်။ မျက်နှာလည်အတွင်းအဆာ (mucous membranes) ပါဝင်ခြင်း သို့မဟုတ် bullae (အဖုံး) တည်ရှိခြင်းသည် အလSeverity အထောက်အထားများဖြစ်သည်။ - Erythema multiforme minor (အရေပြာ မျိုးစုံ အနည်း) – typical target lesions သို့မဟုတ် အပေါ်တက်သော အရေပြာပွင့်များ (edematous papules) ကို လက်နှင့် ခြေထောက်များတွင် အချိုးကျစွာ တွေ့ရသည်။ အနည်းငယ်သော အမျိုးအစားသည် ပင့်‑အနီရောင် အစက်များဖြစ်ပြီး အနည်းငယ် အတက်အကျ (itchy) ဖြစ်နိုင်သည် (အတက်အကျ အလွန်အမင်းဖြစ်နိုင်သော်လည်း)၊ အချိုးကျစွာ တစ်ဖက်တည်းတွင် စီတန်းထားပြီး အချိုးအစားများတွင် စတင်ပေါ်လာသည်။ အရေပြာသည် ၇‑၁၀ ရက်အတွင်း ပျောက်ကွယ်သွားသည်။ - Erythema multiforme major (အရေပြာ မျိုးစုံ အကြီး) – typical target lesions သို့မဟုတ် အပေါ်တက်သော အရေပြာပွင့်များ (edematous papules) ကို လက်နှင့် ခြေထောက်များတွင် အချိုးကျစွာ တွေ့ရပြီး မျက်နှာလည်အတွင်းအဆာ (mucous membranes) တစ်ခု သို့မဟုတ် အများကြီး ပါဝင်သည်။ အရေပြာအသားအရေ အထွက် (epidermal detachment) သည် စုစုပေါင်း ခန္ဓာကိုယ်အထွက် ၁၀% အောက်တွင် ဖြစ်သည်။ ○ ဆေးကုသမှု – OTC ဆေးများ - အရေပြာနှင့်အတူ အဖျား (အပူချိန်တက်ခြင်း) ဖြစ်ပါက အမြန် ဆရာဝန်ကို ဆက်သွယ်ပါ။ - သံသယရှိသော ဆေးများ (ဥပမာ၊ အန်တီဘိုင်အိုတစ်၊ non‑steroidal anti‑inflammatory drugs) ကို ရပ်ဆိုင်းပါ။ - အတက်အကျအတွက် oral antihistamines (အာဟာရဆေး) များဖြစ်သည့် cetirizine (Cetirizine) သို့မဟုတ် loratadine (Loratadine) ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ #Cetirizine [Zytec] #LevoCetirizine [Xyzal] #Loratadine [Claritin] အင်္ဂလိပ်အချက်အလက် – Erythema multiforme (EM) သည် အရေပြာရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပြီး အကြောင်းအရင်း မသိရသေးပါ။ ၂ နှစ်မှ ၃ နှစ်အတွင်း အများဆုံး ဖြစ်ပွားသည်။ အမည်အရ “multiforme” (အမျိုးမျိုး) ဆိုသည်မှာ အမျိုးမျိုးသော ပုံစံများကို ဖော်ပြသည်။ target lesions သည် အထင်ကရ အရေပြာဖြစ်သည်။ အမျိုးအစား နှစ်မျိုး (minor နှင့် major) အဖြစ် ခွဲခြားနိုင်သည်။ ၎င်းကို အင်ဖက်ရှင် (အထူးသဖြင့် herpes simplex virus)၊ Mycoplasma pneumoniae, အချို့သော ဆေးဝါးများ၊ ကာကွယ်ထိုးခြင်းများ၊ အလိုအလျောက်အာရုံကြောရောဂါများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ အရေပြာကို urticaria နှင့် ခွဲခြားရန် အချိန်အကာအကွာကို ကြည့်ရမည် (အရေပြာ lesions သည် အနည်းဆုံး ၇ ရက်တိုင်အောင် တည်နေပြီး urticaria lesions သည် တစ်ရက်အတွင်း ပျောက်ကွယ်နိုင်သည်)။ Stevens‑Johnson syndrome နှင့် မတူညီသော အထူးအခြေအနေများကိုလည်း ခွဲခြားသတိပြုရသည်။ ဆေးကုသမှုတွင် အရေပြာ၏ အကြောင်းအရင်းကို ဖြေရှင်းခြင်း၊ topical steroids သို့မဟုတ် antihistamines ဖြင့် လက္ခဏာ လျှော့ချခြင်း၊ herpes simplex virus အတွက် antiviral prophylaxis အစရှိသဖြင့် အခြား ဆေးဝါးများကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ ၎င်းအပြင် အလွန်အမင်း မျက်နှာလည်အတွင်းအဆာ ပါဝင်ပါက ဆေးရုံတွင် အထဲထဲထိုးရေ၊ အီလက်ထရွန်နစ်အရည်များနှင့် အီလက်ထရွန်နစ်အာလ်တီမီတီများ ပေးသင့်သည်။
In most cases, mild erythema multiforme is self-limited and resolves in 2 to 4 weeks. Stevens-Johnson syndrome is a serious disease that involves the mucous membranes and lasts up to 6 weeks. There is no indication for using steroids for the mild form. Use of steroids for erythema multiforme major is debatable because no randomized studies clearly indicate which children will benefit from this treatment.

TMP/SMX (trimethoprim‑sulfamethoxazole) ကဲ့သို့ဖြစ်ရသော erythema multiforme (EM) ဖြစ်ရသော အမူတစခုဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းသည် အခြားအနာရောဂါများနှင့် ခွဲခြားရန် လိုအပ်သော အလေးပေးဖော်ပြချက်များပါဝင်သည်။ လူနာသည် TMP/SMX ကုထုံးကာ ရပ်တန့်ပြီးနောက်ပိုမိုကောင်းမွန်လာစေရန် လက္ခဏာရှိသော ကုသမှုအဖြစ် prednisolone တကွလက်ခုပ်များကို ရရှိခဲ့သည်။
We report a case of oral erythema multiforme (EM) secondary to TMP/SMX that presented with oral and lip ulcerations typical of EM without any skin lesions and highlights the importance of distinguishing them from other ulcerative disorders involving oral cavity. The patient was treated symptomatically and given tablet prednisolone. The condition improved with stoppage of TMP/SMX therapy.

Erythema multiforme (အီရီသီမ မလ်တီဖော်မ) သည် အနီရောင် အရေပြားအပြင်အဆင်ဖြစ်ပြီး အနီရောင် အစိတ်အပိုင်းများဖြစ်သော “target lesions” (ပစ်မှတ်အရောင်အပြင်) အဖြစ် တိုးတက်လာသည် (အထူးသဖြင့် လက်နှစ်ဖက်တွင်)။ ဤအခြေအနေသည် အင်ဖက်ရှင် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးထိခိုက်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နိုင်သော erythema အမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်သည်။ အခြေအနေသည် အနည်းငယ် အလွယ်တကူကုသနိုင်သော အရေပြားအရောင်ပြောင်းခြင်းမှ အလွန်အမင်း အန္တရာယ်ရှိသော erythema multiforme major (အီရီသီမ မလ်တီဖော်မ မေဂျာ) အထိ မတူညီသည်။ မေဂျာအမျိုးအစားတွင် မျူကိုဆာ (mucous membranes) ပါဝင်ခြင်း သို့မဟုတ် ဘူလီ (bullae) ရှိခြင်းသည် အလွန်အရေးကြီးသော အဆင့်ပြသချက်များဖြစ်သည်။ - Erythema multiforme minor (အီရီသီမ မလ်တီဖော်မ မိုင်နာ): အထူးသဖြင့် target lesions သို့မဟုတ် အပင်အထွက် အပူအထွက် papules များကို အခြေခံအနေဖြင့် လက်နှင့် ခြေထောက်အပေါ်တွင် ကြည့်ရသည်။ အနည်းငယ်သော အမျိုးအစားသည် ပင့်‑အနီရောင် အစက်အပြားများဖြစ်ပြီး အနည်းငယ် အတိတ်အခါ (itching) ရှိနိုင်သည် (အတိတ်အခါ အလွန်ပြင်းထန်နိုင်သည်)၊ အပြာအလှည့်ဖြင့် စီစဉ်ထားပြီး အချိုးအစားများတွင် စတင်ပေါ်လာသည်။ အရေပြားအရောင်ပြောင်းခြင်းသည် ၇‑၁၀ ရက်အတွင်း ပျောက်ကွယ်သွားသည်။ - Erythema multiforme major (အီရီသီမ မလ်တီဖော်မ မေဂျာ): target lesions သို့မဟုတ် အပင်အထွက် papules များကို အခြေခံအနေဖြင့် လက်နှင့် ခြေထောက်အပေါ်တွင် ကြည့်ရပြီး မျူကိုဆာ တစ်ခု သို့မဟုတ် အများကြီး ပါဝင်သည်။ အရေပြားထွက်အပြင်အဆင် (epidermal detachment) သည် စုစုပေါင်း အရေပြားအကျယ် ၁၀% အောက်တွင် ဖြစ်သည်။ ○ ကုသမှု – OTC ဆေးများ အဖျား (အပူတက်) နှင့်အတူ အရေပြားအရောင်ပြောင်းခြင်း ဖြစ်ပါက အမြန် ဆရာဝန်ကို ဆက်သွယ်ပါ။ သံသယရှိသော ဆေးဝါးများ (ဥပမာ၊ အန်တီဘိုင်အိုတစ်၊ non‑steroidal anti‑inflammatory drugs) ကို ရပ်ဆိုင်းပါ။ အတိတ်အခါအတွက် cetirizine (ဆီတရီဇင်) သို့မဟုတ် loratadine (လိုရာတီဒင်) ကဲ့သို့ အိုရယ်အန်တီဟစ်တမင်းများကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ #Cetirizine [Zytec] #LevoCetirizine [Xyzal] #Loratadine [Claritin] အင်္ဂလိပ် အကျဉ်းချုပ် – Erythema multiforme (EM) သည် အရေပြားအခြေအနေတစ်ခုဖြစ်ပြီး အကြောင်းအရင်း မသိရသေးပါ။ ၂၀ နှစ်မှ ၃၀ နှစ်အတွင်း အများဆုံး ဖြစ်ပွားသည်။ အမည်အရ “multiforme” (အမျိုးမျိုး) ဆိုသည်မှာ အမျိုးမျိုးသော ပုံစံများကို ဖော်ပြသည်။ target lesions သည် အထူးသဖြင့် အထင်ကရ အထွက်ဖြစ်သည်။ အမျိုးအစားနှစ်မျိုးရှိသည် – အနည်းငယ် (minor) နှင့် အလွန်အမင်း (major)။ အခြားအခြေအနေများ – Lyme disease (လိုင်မီရောဂါ) ၏ “bull’s‑eye” rash နှင့် မတူညီသော အရေပြားအရောင်ပြောင်းခြင်းများကို ခွဲခြားစဉ်းစားရသည်။ Stevens‑Johnson syndrome (စတီဗင့်စ်‑ဂျွန်ဆန် စင်ဒရိုမ်) သည် မျူကိုဆာ ပါဝင်ပြီး ၆ ပတ်အထိ ကြာနိုင်သော အလွန်အမင်းရောဂါဖြစ်သည်။ ကုသမှု အကျဉ်း – အနည်းငယ် အမျိုးအစားသည် အလွယ်တကူပျောက်ကွယ်ပြီး ၂‑၄ ပတ်အတွင်း ပြန်လည်ကောင်းမွန်သည်။ အလွန်အမင်း အမျိုးအစား (Stevens‑Johnson syndrome) အတွက် ဆေးဝါးများ (steroids) ကို အသုံးပြုမှု အတည်ပြုချက် မရှိသေး။ အခြားကိစ္စများ – TMP/SMX (trimethoprim‑sulfamethoxazole) ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်သော အာဟာရအရေပြားအရောင်ပြောင်းခြင်းကို အာရုံစိုက်ရမည်။ အဆိုပါ အခြေအနေတွင် prednisolone (ပရီဒနီဆိုလိုင်း) ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ အထွေထွေ စီမံခန့်ခွဲမှု – အရေပြားအရောင်ပြောင်းခြင်းကို topical steroids (အထပ်ဆေး) သို့မဟုတ် အန်တီဟစ်တမင်းများဖြင့် လျှော့ချနိုင်သည်။ အခြေခံ အကြောင်းအရင်းကို ဖြေရှင်းရန် အန္တီဗိုင်းရပ် (antiviral) ကာကွယ်ဆေးများကို herpes simplex virus (HSV) အတွက် အကြံပြုသည်။ မျူကိုဆာ အထူးပြင်းထန်ပါက ဆေးရုံတွင် အတွင်းသွင်းအရည်များနှင့် electrolyte များကို ဖြည့်ဆည်းပေးရသည်။
Erythema multiforme is a reaction involving the skin and sometimes the mucosa, triggered by the immune system. Typically, it manifests as target-like lesions, which may appear isolated, recur, or persist. These lesions usually symmetrically affect the extremities, particularly their outer surfaces. The main causes include infections like herpes simplex virus and Mycoplasma pneumoniae, as well as certain medications, immunizations, and autoimmune diseases. Distinguishing erythema multiforme from urticaria relies on the duration of lesions; erythema multiforme lesions remain fixed for at least seven days, while urticarial lesions often vanish within a day. Although similar, it's crucial to differentiate erythema multiforme from the more severe Stevens-Johnson syndrome, which typically presents widespread erythematous or purpuric macules with blisters. Managing erythema multiforme involves symptomatic relief with topical steroids or antihistamines and addressing the underlying cause. For recurrent cases associated with herpes simplex virus, prophylactic antiviral therapy is recommended. Severe mucosal involvement may necessitate hospitalization for intravenous fluids and electrolyte replacement.