အချက်အလက်ပို ― မြန်မာ မြန်မာ

Lichen planus (LP) သည် အလယ်တန်းနှစ်များတွင် အရွယ์ရောက်ပြီးသူအများစုကို ထိခိုက်စေသော ကြာရှည်ခံရောင်ရမ်းမှုအခြေအနေတစ်ခုဖြစ်သည်။ ပါးစပ်၊ မိန်းမကိုယ်၊ အစာပြွန်၊ အသံသေတ္တာနှင့် မျက်လုံးအတွင်းပိုင်းကဲ့သို့သော အရေပြား သို့မဟုတ် အကျိအမြှေးပါးများပေါ်တွင် ပေါ်လာနိုင်သည်။ LP သည် အဖုများ၏ပုံသဏ္ဌာန်နှင့် ပေါ်လာသည့်နေရာပေါ်မူတည်၍ ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် ထွက်ပေါ်လာသည်။ လေ့လာမှုများက အစာပြွန် သို့မဟုတ် မျက်စိကို ထိခိုက်စေသော LP အမျိုးအစားအချို့ကို လုံလောက်အောင် မစစ်ဆေးနိုင်ဟု အကြံပြုထားသည်။ အချို့သော LP ၏ပုံစံများသည် ပါးစပ်အတွင်းရှိ hypertrophic နှင့် erosive အမိုးအစားများကဲ့သို့ အထူးသဖြင့် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးဖြစ်ပြီး အချိန်ကြာမြင့်နိုင်ပါသည်။ ဆေးဝါးများ သို့မဟုတ် အချို့သော အရာများနှင့် ထိတွေ့ခြင်းကဲ့သို့သော အခြားအကြောင်းရင်းများသည် ဆင်တူသော အဖုများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။
Lichen planus (LP) is a chronic inflammatory disorder that most often affects middle-aged adults. LP can involve the skin or mucous membranes including the oral, vulvovaginal, esophageal, laryngeal, and conjunctival mucosa. It has different variants based on the morphology of the lesions and the site of involvement. The literature suggests that certain presentations of the disease such as esophageal or ophthalmological involvement are underdiagnosed. The burden of the disease is higher in some variants including hypertrophic LP and erosive oral LP, which may have a more chronic pattern. LP can significantly affect the quality of life of patients as well. Drugs or contact allergens can cause lichenoid reactions as the main differential diagnosis of LP.

Lichen planus သည် အရေပြား၊ သွား၊ ဆံပင်၊ အာဟာရအရေပြားတို့ကို ထိခိုက်စေသော ခရမ်းရောင်၊ အရေပြားရောဂါ (chronic inflammatory, immune‑mediated disease) ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အထူးသဖြင့် အထပ်အပေါ် ပိုလီဂွန်၊ အပြားတူ ပလက်များနှင့် အနည်းငယ်ဖြူသော အလှည့်အပြား အလွှာ (Wickham’s striae) ဖြင့် လက္ခဏာပြသသည်။ အများဆုံး ဒေါင်ခါးလက်၊ လက်တင်အဝိုင်း၊ လက်တင်အပေါ်၊ ခန္ဓာကိုယ်၊ အောက်ခြေထိပ်အတောအတွင်းနှင့် အာဟာရအရေပြား (oral mucosa) တွင် တွေ့ရသည်။ အကြောင်းအရင်း မသိသေးသော်လည်း အလိုအလျောက်အာရုံကြောစနစ်မှ ဖြစ်ပေါ်သည်ဟု ယူဆသည်။ Cutaneous lichen planus အတွက် အရေပြားဘိုင်အပ်စစ်ဆေးမှု (skin biopsy) ပြုလုပ်နိုင်သည်။ Bullous lesions များတွင် Direct immunofluorescence (DIF) ကို အသုံးပြု၍ အခြား အလိုအလျောက် vesiculobullous ရောဂါများနှင့် ခွဲခြားနိုင်သည်။ အထူးသဖြင့် သွား (nails) သို့မဟုတ် ဆံပင် (hair) အထူးထိခိုက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်သောအခါ ဤအရေပြားအထိခိုက်မှုများသည် အလွန် အဆင်မပြေဖြစ်နိုင်သည်။ အာဟာရလီချင်ပလန်နပ် (oral lichen planus) သည် အာဟာရအရေပြားအတွင်း အမျိုးမျိုးသော အရေပြားပြဿနာများကို ဖြစ်စေသည်။ ဦးရေပြား (scalp) နှင့် လက်တင် (hands) တို့တွင်လည်း ထိခိုက်နိုင်သည်။ ရောဂါ၏ အကြောင်းအရင်း မသိသေးသော်လည်း အချို့ ဆေးဝါးများ သို့မဟုတ် ဟက်ပက်တိုင် C (hepatitis C) အင်ဖက်ရှင်ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ ကုသမှုတွင် အရေပြားပေါ်တွင် ထိရောက်သော စတီရိုအိုက်ဒ် ခရင် (steroid creams) နှင့် လိုအပ်သောအခါ အာဟာရအရေပြားအတွင်း ဆေးဝါး (systemic therapy) များကို အသုံးပြုသည်။
Lichen planus is a skin condition marked by purplish, flat-topped bumps and patches that can cause intense itching. These skin lesions can be distressing, especially when they affect the mouth or genitals severely. In severe cases, oral lichen planus may even increase the risk of developing a type of skin cancer. It can also affect the scalp and nails. While the cause of most cases is unknown, some may be triggered by certain medications or hepatitis C infection. Treatment typically involves strong creams for localized cases and oral steroids for more widespread ones.

Lichen planus သည် အရေပြားနှင့် အကျိအမြှေးပါးများပေါ်တွင် ထူးခြားသော အမှတ်အသားများ ဖြစ်ပေါ်စေသော ကိုယ်ခံအားစနစ် ရောင်ရမ်းမှုကို ဖြစ်စေသည့် အခြေအနေဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အရွယ်ရောက်ပြီးသူ၏ 5% ခန့်ကို သက်ရောက်မှုရှိပြီး များသောအားဖြင့် အမျိုးသမီးများသည် လူလတ်ပိုင်းဝန်းကျင်တွင် ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။ ခံတွင်းပါဝင်ပတ်သက်မှုကို 77% အထိ တွေ့ရပြီး အများအားဖြင့် အတွင်းပါးကို ထိခိုက်စေပါသည်။ အချို့လူများသည် မည်သည့်ရောဂါလက္ခဏာမျှ မခံစားရသော်လည်း အခြားသူများသည် နာကျင်မှုကို ခံစားရပြီး အချို့သောအစားအစာများ (ဥပမာ၊ အက်စစ်ဓာတ်၊ အစပ်) သို့မဟုတ် သွားတိုက်ဆေးဖြင့် ပြဿနာရှိနိုင်သည်။
Lichen planus is an immune-mediated inflammatory condition leading to characteristic lesions on skin and mucous membranes. It presents in up to 5% of the general adult population with a female predilection (2:1); the onset is most commonly in middle age. Up to 77% of patients with lichen planus have oral disease, with buccal mucosa the most common subsite. The oral lesions may be asymptomatic, although a subset of patients have pain and difficulty tolerating certain foods (e.g., acidic, spicy) and toothpaste.