
တင်နီးယား ပေဒစ် (Tinea pedis) သည် အထွေထွေ ခြေဖဝါးရောဂါ (Athlete's foot) အဖြစ်လည်း သိရှိကြပြီး ဖန်ဂျစ် (fungus) ကြောင့် ဖြစ်ပွားသော အရေပြားအင်ဖက်ရှင်တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ လက္ခဏာများတွင် အငိုက်အထွက် (itching)、အရေပြားအသားအရောင်ပြောင်းခြင်း (scaling)、အရေပြားပေါ်တွင် ခွဲခြားခြင်း (cracking) နှင့် အနီရောင်ဖြစ်ခြင်း (redness) တို့ ပါဝင်သည်။ အခါခါ အရေပြားပေါ်တွင် ဖွားပွားနိုင်ပြီး အထူးသဖြင့် ခြေထောက်အကြား (between the toes) တွင် အများဆုံး ကြီးထွားသည်။ နောက်တစ်ခု အများဆုံး ဖြစ်ပွားသောနေရာမှာ ခြေထောက်ထက်အောက် (sole of the foot) ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ဖန်ဂျစ်သည် လက်သွား (nails) သို့မဟုတ် လက်များ (hands) ကိုလည်း ထိခိုက်နိုင်သည်။ ကာကွယ်ခြင်းနည်းများ - အများပြည်သူ ရေချိုးခန်းများတွင် ခြေထောက်ကို မအင်္ကျီဖြင့် လမ်းလျှောက်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။ - ခြေထောက်သွားကို တိုတိုဖြစ်အောင် ဖြတ်ထားပါ။ - သင့်အရွယ်အစားနှင့် ကိုက်ညီသော ဖိနပ် (adequately sized shoes) ကို ဝတ်ဆင်ပါ။ - အထည်အလိပ်ကို နေ့စဉ် ပြောင်းလဲ၍ သန့်ရှင်းအောင် ထိန်းသိမ်းပါ။ အင်ဖက်ရှင် ဖြစ်ပွားသည့်အခါ ခြေထောက်ကို ခြောက်သွေ့ပြီး သန့်ရှင်းအောင် ထိန်းသိမ်းရမည်။ စန်ဒယ် (sandals) ဝတ်ဆင်ခြင်းကလည်း အထောက်အကူပြုနိုင်သည်။ ကုသမှု - အထူးသဖြင့် အပေါ်ယံ (topical) အဖန်ဂျစ် ဆေးဝါးများဖြင့် ကုသနိုင်သည်။ ဥပမာ – ကလိုထရီမိုဇိုးလ် (Clotrimazole)၊ တဲဘီနာဖင် (Terbinafine) စသည်။ - အကြမ်းအရ အကြာကြီး အင်ဖက်ရှင်များအတွက် မိုက်ခရိုအာဇိုးလ် (Miconazole)、ကီတိုကနာဇိုးလ် (Ketoconazole)、ဘူတီနာဖင် (Butenafine)၊ တောလ်နာဖတိတ် (Tolnaftate) စသော အိုဗာ-အဖန်ဂျစ် ဆေးဝါးများကို သုံးနိုင်သည်။ အဖန်ဂျစ် ခရင် (cream) ကို ပုံမှန်အားဖြင့် လေးပတ် (four weeks) အထိ အသုံးပြုသည်။
ကြိုတင်ကာကွယ်မှုနည်းလမ်းအချို့တွင်- အများသူငှာရေချိုးရာတွင် ခြေဗလာမတက်ခြင်း၊ ခြေသည်းများတိုခြင်း၊ ဖိနပ်အလုံအလောက်ကြီးကြီးဝတ်ဆင်ခြင်းနှင့် ခြေအိတ်များကို နေ့စဉ်ပြောင်းလဲပါ။ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရတဲ့အခါ ခြေထောက်ကို ခြောက်သွေ့သန့်ရှင်းအောင်ထားသင့်ပြီး ခြေညှပ်ဖိနပ်ဝတ်ဆင်ခြင်းက အကူအညီဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကုသမှုသည် clotrimazole ကဲ့သို့သော အရေပြားပေါ်တွင် မှိုသတ်ဆေးများ သို့မဟုတ် ဆက်တိုက်ကူးစက်မှုများအတွက်၊ terbinafine ကဲ့သို့သော ပါးစပ်မှသောက်သော မှိုသတ်ဆေးများကို ကုသနိုင်သည်။ မှိုသတ်ခရင်မ်ကို ပုံမှန်အားဖြင့် လေးပတ်ကြာ အသုံးပြုရန် အကြံပြုထားသည်။
○ ကုသမှု ― OTC Drugs
* OTC မှိုသတ်ဆေးဆီ
#Ketoconazole
#Clotrimazole
#Miconazole
#Terbinafine
#Butenafine [Lotrimin]
#Tolnaftate